Câu
hỏi 18. Nguyên nhân tồn tại của tôn giáo trong chủ nghĩa xã hội? Những nguyên
tắc cơ bản của chủ nghĩa Mác-Lênin trong việc giải quyết vấn đề tôn giáo?
Đáp. Câu trả lời gồm hai ý lớn
1) Nguyên nhân tồn tại của tôn giáo trong chủ nghĩa xã hội
a) Nguyên nhân nhận thức. Trong quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội nhiều hiện
tượng tự nhiên, xã hội và của con người mà khoa học chưa thể lý giải được. Do
đó trước những sức mạnh tự phát của giới tự nhiên và xã hội mà con người vẫn
chưa thể nhận thức và chế ngự được đã khiến một bộ phận nhân dân đi tìm sự an
ủi, che chở và lý giải từ sức mạnh của đấng siêu nhiên.
b) Nguyên nhân kinh tế. Trong quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội, với sự tồn
tại của nền kinh tế nhiều thành phần với những lợi ích khác nhau của các giai
cấp, tầng lớp xã hội, với những sự bất bình đẳng nhất định về kinh tế, chính
trị, văn hoá, xã hội đã mang đến cho con người những yếu tố ngẫu nhiên, may
rủi, làm cho con người dễ trở nên thụ động với tư tưởng nhờ cậy, cầu mong vào
những lực lượng siêu nhiên.
c) Nguyên nhân tâm lý. Tôn giáo là một trong những hình thái ý thức xã hội bảo
thủ nhất, đã in sâu vào đời sống tinh thần, ảnh hưởng khá sâu đậm đến nếp nghĩ,
lối sống của một bộ phận nhân dân qua nhiều thế hệ. Vì vậy, dù có thể có những
biến đổi lớn lao về kinh tế, chính trị, xã hội thì tôn giáo cũng không thay đổi
ngay theo tiến độ của những biến đổi kinh tế-xã hội mà nó phản ánh.
d) Nguyên nhân chính trị-xã hội. Tôn giáo có những điểm còn phù hợp với chủ
nghĩa xã hội, với đường lối, chính sách của Nhà nước xã hội chủ nghĩa. Giá trị
đạo đức, văn hoá của tôn giáo đáp ứng được nhu cầu của một bộ phận nhân dân.
Chính vì vậy, trong một chừng mực nhất định, tôn giáo vẫn có sức thu hút mạnh
mẽ đối với một bộ phận quần chúng.
đ) Nguyên nhân văn hoá. Trong thực tế, sinh hoạt tôn giáo đã đáp ứng được phần
nào nhu cầu văn hoá tinh thần của cộng đồng xã hội và trong một mức độ nhất
định, có ý nghĩa giáo dục ý thức cộng đồng, phong cách, lối sống của cá nhân
trong cộng đồng. Vì vậy, sinh hoạt tôn giáo đã lôi cuốn một bộ phận nhân dân
xuất phát từ nhu cầu văn hoá tinh thần, tình cảm của họ.
Từ những nguyên nhân trên đã dẫn đến sự tồn tại của tôn giáo trong quá trình
xây dựng chủ nghĩa xã hội. Song cũng cần nhận thức được rằng tôn giáo cũng có
những biến đổi cùng với sự biến đổi của những điều kiện kinh tế-xã hội của quá
trình cải tạo và xây dựng xã hội mới.
2) Các nguyên tắc cơ bản của chủ nghĩa Mác-Lênin trong việc giải quyết
vấn đề tôn giáo
a) Khắc phục dần ảnh hưởng tiêu cực của tôn giáo trong đời sống xã hội gắn liền
với công cuộc cải tạo xã hội cũ và xây dựng xã hội mới.
b) Tôn trọng, đảm bảo quyền tự do tín ngưỡng và không tín ngưỡng của công dân.
Mọi công dân theo tôn giáo hoặc không theo tôn giáo đều bình đẳng trước pháp
luật, đều có nghĩa vụ và quyền lợi như nhau.
c) Thực hiện đoàn kết giữa những người theo với những người không theo một tôn
giáo nào, đoàn kết các tôn giáo hợp pháp, chân chính, đoàn kết toàn dân tộc xây
dựng và bảo vệ Tổ quốc. Nghiêm cấm mọi hành vi chia rẽ vì lý do tín ngưỡng, tôn
giáo.
d) Cần phân biệt rõ hai mặt chính trị và tư tưởng trong việc giải quyết vấn đề
tôn giáo.Đây là việc cần thiết, bởi bản thân tôn giáo nào cũng gồm hai mặt này
và phân biệt để tránh hai khuynh hướng hữu khuynh hoặc tả khuynh trong giải
quyết vấn đề tôn giáo.
đ) Phải có quan điểm lịch sử-cụ thể khi giải quyết vấn đề tôn giáo.Ở những thời
kỳ lịch sử khác nhau, vai trò, tác động của từng tôn giáo đối với đời sống xã
hội không giống nhau. Vì vậy, cần có quan điểm lịch sử cụ thể khi xem xét, đánh
giá và ứng xử đối với những vấn đề có liên quan đến tôn giáo.
hỏi 18. Nguyên nhân tồn tại của tôn giáo trong chủ nghĩa xã hội? Những nguyên
tắc cơ bản của chủ nghĩa Mác-Lênin trong việc giải quyết vấn đề tôn giáo?
Đáp. Câu trả lời gồm hai ý lớn
1) Nguyên nhân tồn tại của tôn giáo trong chủ nghĩa xã hội
a) Nguyên nhân nhận thức. Trong quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội nhiều hiện
tượng tự nhiên, xã hội và của con người mà khoa học chưa thể lý giải được. Do
đó trước những sức mạnh tự phát của giới tự nhiên và xã hội mà con người vẫn
chưa thể nhận thức và chế ngự được đã khiến một bộ phận nhân dân đi tìm sự an
ủi, che chở và lý giải từ sức mạnh của đấng siêu nhiên.
b) Nguyên nhân kinh tế. Trong quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội, với sự tồn
tại của nền kinh tế nhiều thành phần với những lợi ích khác nhau của các giai
cấp, tầng lớp xã hội, với những sự bất bình đẳng nhất định về kinh tế, chính
trị, văn hoá, xã hội đã mang đến cho con người những yếu tố ngẫu nhiên, may
rủi, làm cho con người dễ trở nên thụ động với tư tưởng nhờ cậy, cầu mong vào
những lực lượng siêu nhiên.
c) Nguyên nhân tâm lý. Tôn giáo là một trong những hình thái ý thức xã hội bảo
thủ nhất, đã in sâu vào đời sống tinh thần, ảnh hưởng khá sâu đậm đến nếp nghĩ,
lối sống của một bộ phận nhân dân qua nhiều thế hệ. Vì vậy, dù có thể có những
biến đổi lớn lao về kinh tế, chính trị, xã hội thì tôn giáo cũng không thay đổi
ngay theo tiến độ của những biến đổi kinh tế-xã hội mà nó phản ánh.
d) Nguyên nhân chính trị-xã hội. Tôn giáo có những điểm còn phù hợp với chủ
nghĩa xã hội, với đường lối, chính sách của Nhà nước xã hội chủ nghĩa. Giá trị
đạo đức, văn hoá của tôn giáo đáp ứng được nhu cầu của một bộ phận nhân dân.
Chính vì vậy, trong một chừng mực nhất định, tôn giáo vẫn có sức thu hút mạnh
mẽ đối với một bộ phận quần chúng.
đ) Nguyên nhân văn hoá. Trong thực tế, sinh hoạt tôn giáo đã đáp ứng được phần
nào nhu cầu văn hoá tinh thần của cộng đồng xã hội và trong một mức độ nhất
định, có ý nghĩa giáo dục ý thức cộng đồng, phong cách, lối sống của cá nhân
trong cộng đồng. Vì vậy, sinh hoạt tôn giáo đã lôi cuốn một bộ phận nhân dân
xuất phát từ nhu cầu văn hoá tinh thần, tình cảm của họ.
Từ những nguyên nhân trên đã dẫn đến sự tồn tại của tôn giáo trong quá trình
xây dựng chủ nghĩa xã hội. Song cũng cần nhận thức được rằng tôn giáo cũng có
những biến đổi cùng với sự biến đổi của những điều kiện kinh tế-xã hội của quá
trình cải tạo và xây dựng xã hội mới.
2) Các nguyên tắc cơ bản của chủ nghĩa Mác-Lênin trong việc giải quyết
vấn đề tôn giáo
a) Khắc phục dần ảnh hưởng tiêu cực của tôn giáo trong đời sống xã hội gắn liền
với công cuộc cải tạo xã hội cũ và xây dựng xã hội mới.
b) Tôn trọng, đảm bảo quyền tự do tín ngưỡng và không tín ngưỡng của công dân.
Mọi công dân theo tôn giáo hoặc không theo tôn giáo đều bình đẳng trước pháp
luật, đều có nghĩa vụ và quyền lợi như nhau.
c) Thực hiện đoàn kết giữa những người theo với những người không theo một tôn
giáo nào, đoàn kết các tôn giáo hợp pháp, chân chính, đoàn kết toàn dân tộc xây
dựng và bảo vệ Tổ quốc. Nghiêm cấm mọi hành vi chia rẽ vì lý do tín ngưỡng, tôn
giáo.
d) Cần phân biệt rõ hai mặt chính trị và tư tưởng trong việc giải quyết vấn đề
tôn giáo.Đây là việc cần thiết, bởi bản thân tôn giáo nào cũng gồm hai mặt này
và phân biệt để tránh hai khuynh hướng hữu khuynh hoặc tả khuynh trong giải
quyết vấn đề tôn giáo.
đ) Phải có quan điểm lịch sử-cụ thể khi giải quyết vấn đề tôn giáo.Ở những thời
kỳ lịch sử khác nhau, vai trò, tác động của từng tôn giáo đối với đời sống xã
hội không giống nhau. Vì vậy, cần có quan điểm lịch sử cụ thể khi xem xét, đánh
giá và ứng xử đối với những vấn đề có liên quan đến tôn giáo.
Đăng nhận xét